ما روته العامة من مناقب أهلالبيت(ع)، اثر حیدرعلی بن محمد شروانی (از اعلام قرن دوازدهم)، کتابی است در بیان مناقب و فضایل اهلبیت(ع) و رذایل و خبایث دشمنان آنان، با استفاده از منابع عامه، که با تحقیق محمد حسون، منتشر شده است.
محقق در مقدمهای که به ابتدای کتاب افزوده، انگیزه خویش از انتخاب آن برای تحقیق و تصحیح را توضیح داده و سپس به موضوعاتی همچون نام کتاب و ماهیت آن، شرح حال و ترجمه مؤلف، نسخ خطی مورد استفاده در تحقیق کتاب و اقدامات تحقیقی صورتگرفته در آن پرداخته است که از جمله آنها، عبارتند از:
- تلفیق میان دو نسخه خطی و ثبت موارد صحیح یا صحیحتر در متن و مقابل آنها در پاورقیهای کتاب.
- تخریج آیات قرآنی و احادیث و اقوال، از مصادر و منابع اصلی آنها.
- تبیین معانی لغوی کلماتی که مصنف آنها را توضیح نداده است.
- تهیه فهارس فنی کامل برای کتاب.
فهرستنویسان، اصحاب تراجم و سیره و شرححالنویسان، در نام کتاب، دچار اختلاف شده که احتمالا علت آن، این است که مؤلف خود در مقدمه کتاب، به نام آن تصریح نکرده است. از جمله اسامی که برای کتاب ذکر شده است، عبارتند از: «المناقب و المثالب» (زیرا موضوع کتاب، مناقب و فضایل اهلبیت(ع) و رذایل دشمنان آنها میباشد)، «مناقب الحيدرية»، «فضائل أهلالبيت و مناقبهم(ع) و مثالب أعدائهم و مطاعنهم»، «ما روته العامة من مناقب أهلالبيت(ع) و مثالب أعدائهم» که محقق، نام اخیر را به دلیل انطباق آن با محتوای کتاب و موضوعات آن، برگزیده است.
ماهیت کتاب و محتوای مطالب، از عنوان و نام آن مشخص است و پیداست که در آن، به بیان فضایل و مناقب اهلبیت(ع) و رذایل دشمنان آنان، پرداخته شده است. در ادامه، به نکاتی اشاره میشود که بیشتر باعث تبیین ماهیت و محتوای مطالب کتاب میگردد:
- این کتاب، یک مجموعه محسوب میشود؛ زیرا مصنف در آن، به گردآوری مجموعهای از فضایل و رذایل پرداخته و در مورد برخی از آنها، اظهار نظر نیز نموده است.
- شیوه مصنف در بیان فضایل و رذایل، استفاده از منابع و مصادر مورد اعتماد عامه بوده و در این زمینه، از منابع شیعه، جز در مواردی بسیار اندک که تعداد آن از انگشتان دست تجاوز نمیکند، استفاده نشده است
