سخن از بزرگمردیست که شیعیان تا ابدِ روزگار وامدار اویند؛ محدثی کم نظیر که با تفقه در احادیث، یادگارانی همچون «من لایحضره الفقیه»، «عیون اخبار الرضا»، «امالی»، «اعتقادات»، «علل الشرایع» و ..(دیگر کتب) از فراسوی قرن ها به جای گذاشته است. سالها پيش بنياد صدوق در شهر يزد به رياست حجة الاسلام و المسلمين شيخ محمّد علي صدوقي رحمة اللّه عليه كنگره اي شكوهمند در بزرگداشت مقام علمي و تكريم رئيس المحدثين اماميه شيخ صدوق ابن بابويه قمي رازي برگزار نمود. و از جمله بركات اين كنگره، پيشنهاد تحقيق و احياي همگي آثار شيخ صدوق توسط علامه فقيد استاد محمّد رضا حكيمي بود. و ارادۀ پروردگار بر اين بود تا اين مسؤوليت خطير را مؤسسۀ فرهنگي شمس الضحی بر عهده بگيرد ( سال ۱۳۷۹ ). پس با پشتيباني و حمايت مرحوم معغفور صدوقي تحقيق همه آثار علمي شيخ صدوق ـ بجز بزرگترين و مهمترين اثر وي كه من لايحضره الفقيه است ـ به فرجام رسيد و اندكي پيش از فوت ايشان در 11 تير 1390 مصادف با سالروز شهادت پدر بزرگوارش آية اللّه شيخ محمّد صدوقي در 11 تير 1361 به جناب ايشان تقديم شد. حدود ۴/۵ سال بعد نيز . تحقيق كتاب سترگ من لايحضره الفقيه در 5 جلد بزرگ به سامان رسيده ، و به این ترتیب دفتر تصحیح و تحقیق مجموعه آثار شيخ صدوق بسته گرديد. لازم به ذكر است كه در تحقيق كتاب فقيه كه مبتني بر ده نسخۀ كهن از نسخه هاي عهد پيشا صفوي از سده هاي 5 تا 7 هجري و نيز نسخه هايي كه به تصحيح بزرگاني چون مولی عبداللّه شوشتري، شيخ زين الدين صاحب معالم، مولی نعمة اللّه عميدي شاگرد شيخ بهائي، شيخ يوسف بحراني بوده، اختلافات نسخه به تفصيل درج گرديده و نيز از چاپ پيشين كتاب كه به اهتمام مرحوم استاد علي اكبر غفاري بوده و وي نيز از چهارده نسخه ارزنده استفاده كرده، بهره برده شده است. همچنين در انتهاي هر جلد، شروح عبارات دشوار و توضيحاتي كه در تعيين اختلاف نسخ مؤثر بوده اند با استفاده از تعاليق بزرگاني مانند علامه محمّد تقي مجلسي اوّل، فرزندشان علامه محمّد باقر مجلسي، فيض كاشاني، ملّا مراد تفريشي، سلطان العلماء مرعشي، ميرزا ابوالحسن شعراني و مرحوم غفاري آمده است. جلد پنجم اين مجموعه اختصاص به فهرستهاي فني چهار جلد متن كتاب مي باشد. مراحل پایانی تدوین و انتشار این مجموعه تحت نظر فرزند گرانقدرشان جناب حاج شیخ محمد صدوقی و خانه فرهنگ صدوق انجام شد و در نهایت با همیاری انتشارات دلیل ما به زیور طبع آراسته گردید.
علل الشرائع، به زبان عربى، تأليف شيخ صدوق، ابوجعفر، محمد بن على بن حسين بن بابويه قمى (305 – 381ق)، از چهرههاى برجسته فقها و روات شيعه در قرن چهارم هجرى است.
كتاب، مشتمل بر رواياتى از حضرت رسول خدا(ص) و ائمه معصومين(ع) درباره علت برخى از احكام شرعى و عقايد است.
شيخ صدوق، در اين كتاب، به علت برخى از نامگذارىها و علت برخى از كارهاى پيامبران و يا پيامبر اسلام و ائمه معصومين نيز اشاره دارد.
