پرسش:
آیا حدیث (النجوم أمان لأهل السماء إذا ذهبت النجوم ذهب أهل السماء، و أهل بیتی أمان لأهل الأرض، فإذا ذهب أهل بیتی ذهب أهل الأرض) که یکی از دلائل مهم برای اثبات حقانیت اهل بیت(ع) میباشد، در کتابهای اهل سنت وجود دارد؟
پاسخ:
بر اساس برخی روایات، نقش اهلبیت پیامبر(ع) برای اهل زمین به نقش ستارگان برای اهل آسمانها تشبیه شده است.[1] این روایت در منابع فریقین به نقل از پیامبر اسلام(ص) و با متنهای متفاوتی بیان شده است:
الف) در کتب شیعه
1. «النُّجُومُ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ بَیْتِی أَمَانٌ لِأُمَّتِی»؛[2] ستارگان مایه امنیت ساکنان آسمان هستند و اهلبیت من مایه امنیت امّت من میباشند.
2. «النُّجُومُ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ، وَ أَهْلُ بَیْتِی أَمَانٌ لِأُمَّتِی، فَإِذَا ذَهَبَتِ النُّجُومُ ذَهَبَ أَهْلُ السَّمَاءِ، وَ إِذَا ذَهَبَ أَهْلُ بَیْتِی ذَهَبَ أَهْلُ الْأَرْضِ»؛ … اگر ستارگان از بین بروند، اهل آسمان نابود خواهند شد، و زمانی که اهلبیتم نباشند، اهل زمین از بین خواهد رفت.[3]
ب) در کتب اهلسنت
1. «النُّجُومُ أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ مِنَ الْغَرَقِ، وَأَهْلُ بَیْتِی أَمَانٌ لِأُمَّتِی مِنَ الِاخْتِلَافِ، فَإِذَا خَالَفَتْهَا قَبِیلَةٌ مِنَ الْعَرَبِ اخْتَلَفُوا فَصَارُوا حِزْبَ إِبْلِیسَ».[4] ستارگان نشانهای برای مردم زمیناند تا در دریاها غرق نشوند و اهل بیتم نشانهای برای امّت من هستند تا به اختلاف نیافتند ….
2. «النُّجُومُ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ، فَإِذَا ذَهَبَتْ أَتَاهَا مَا یُوعَدُونَ، وَأَنَا أَمَانٌ لِأَصْحَابِی مَا کُنْتُ، فَإِذَا ذَهَبْتُ أَتَاهُمْ مَا یُوعَدُونَ وَأَهْلُ بَیْتِی أَمَانٌ لِأُمَّتِی، فَإِذَا ذَهَبَ أَهْلُ بَیْتِی أَتَاهُمْ مَا یُوعَدُونَ».[5] ستارگان، مایه امنیت ساکنان آسمانها بوده و هرگاه از بین بروند، موعدشان به سر خواهد رسید و من مایه امنیت اصحابم هستم و هنگامی که از میانشان رفتم، موعدشان به سر خواهد رسید و اهل بیتم مایه امنیت امّتم خواهند بود و هرگاه از میانشان بروند، موعدشان به سر خواهد رسید.
حاکم نیشابوری از محدثّان بزرگ اهلسنت بعد از نقل این دو حدیث میگوید: «هَذَا حَدِیثٌ صَحِیحُ الْإِسْنَادِ، وَلَمْ یُخَرِّجَاهُ»؛[6] یعنی با وجود اینکه احادیث یاد شده طبق مبنای شیخین(بخاری و مسلم)، روایات صحیحی به شمار میآیند، ولی آنها در کتابهای خود(صحیح بخاری و صحیح مسلم) از نقل این روایات خودداری کردهاند!
3. در روایت مشابه دیگری نیز میخوانیم: «النُّجُومُ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ، فَإِنْ طُمِسَتِ النُّجُومُ أَتَى السَّمَاءَ مَا یُوعَدُونَ، وَأَنَا أَمَانٌ لِأَصْحَابِی، فَإِذَا قُبِضْتُ أَتَى أَصْحَابِی مَا یُوعَدُونَ، وَأَهْلُ بَیْتِی أَمَانٌ لِأُمَّتِی، فَإِذَا ذَهَبَ أَهْلُ بَیْتِی أَتَى أُمَّتِی مَا یُوعَدُونَ».[7]
پینوشتها:
[1]. «مراد از النجوم امان لاهل السماء»، 55518.
[2]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 27، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.
[3]. طوسى، محمد بن الحسن، امالی، ص 379، قم، دار الثقافة، چاپ اول، 1414ق.
[4]. أبو عبد الله الحاکم محمد بن عبد الله … النیسابوری المعروف بابن البیع، المستدرک على الصحیحین، تحقیق، مصطفى عبد القادر عطا، ج 3، ص 162، ح 4715، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1411ق.
[5]. همان، ج 2، ص 486، ح 3676.
[6]. همان، ج 2، ص 486 و ج 3، ص 162.
[7]. همان، ج 3، ص 517.
