خداوند در شب معراج هفت ویژگی عبد واقعی را برای پیامبر اسلام(ص) بیان کرد، گفت: انسان با ترک گناه، سکوت، اشک از خوف الهی، حیا، کنترل شکم از حرام، پرهیز از حب دنیا و دوست داشتن مؤمنان میتواند عبد واقعی باشد.
خداوند در سوره انبیاء بعد از بیان داستان ۱۷ پیامبر و داستان حضرت مریم(س) از آیه ۹۲ تا پایان سوره نتیجهگیری و بیان کلیات را مطرح کرده است.
آیه ۹۲ سوره انبیاء نکات کلیدی و مهمی دارد، إِنَّ هَٰذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُونِ خداوند در این آیه میفرماید همه مردم یک امت و عبد خدا هستند و اگر تفرقه و اختلافی وجود دارد به خاطر نافرمانی از خدا و اطاعت نکردن از دستورات پیامبران الهی است، همانطور که بعد از پیامبر اسلام(ص) هم برخی برخلاف خواست ایشان عمل کردند و سبب تفرقه در اسلام شدند.
هیچ پیامبری گفتههای پیامبر دیگر را نفی نکرده است، انبیاء الهی به صورت پله پله هستند و پیامبر اسلام(ص) پله آخر و اسلام دین کامل است و نه حضرت موسی(ع) و نه حضرت عیسی(ع) در اصول دین چیزی خلاف حرف پیامبر اسلام(ص) نگفتهاند.
قرآن با اختلاف و تفرقه مخالف است و میفرماید تمام بشریت عبد است و خدا معبود، تمام بشریت مخلوق است و خدا خالق، تمام عالم به توحید منجر میشوند و ما زیر این آسمان، باوری بالاتر از توحید نداریم.
امیرالمؤمنین(ع) در نهجالبلاغه میفرماید بالاترین معرفت، شناخت خدا است و علامه طباطبایی(ره) میفرماید اگر قرآن را در یک کلمه جمع کنیم میشود توحید و اگر توحید را باز کنیم میشود قرآن و اگر ما شیعیان به اهلبیت(ع) توسل میکنیم به خاطر این است که دین خدا را بشناسیم.
ویژگیهای عبد بودن و عبودیت خدا
عبودیت به معنای نماز و روزه نیست بلکه عبادت حقیقی بالاتر از اینها است و نماز و روزه بروز عبادت است.
عبودیت و بندگی بالاترین درجه و رتبهای است که مخلوق میتواند بدان دست یابد. ائمه اطهار علیهمالسلام در روایات متعددی تأکید میکنند که رسیدن به مقام قرب الهی از آثار عبودیت و بندگی ذات اقدس الهی است.
شعار خاتمالانبیا صلیالله علیه و آله در ایجاد تحول بزرگ و انقلاب در جامعه جاهلی و رساندن امت به قلههای عزتمندی مبتنی بر «قولوا لاالهالّااللَّه تفلحوا» بود؛ چرا که رسیدن به فلاح و رستگاری در گرو بندگی ذات اقدس الهی است. بندگی انسان را به مقام عبودیت که بالاترین درجه و رتبه الهی است، میرساند.
اگر کسی میخواهد به مقام بندگی رسیده، هیچگاه با بنبست و دربهای بسته در زندگی مواجه نشود، باید به هفت اصل که نخستین آن ادای حق الهی یا همان انجام واجبات است، اهتمام داشته باشد.
اصل در حقوق الهی انجام واجبات است که در رأس آن نماز جای دارد و هیچچیزی مثل نماز انسان را به خدا نزدیک نمیکند. چرا که نماز ستون دینی است که انسان را سالک الی الله میسازد.
در شب معراج به پیامبر(ص) فرمود عبد واقعی فردی است که هفت ویژگی داشته باشد
خداوند به پیامبراکرم صلى الله علیه و آله فرمود:یا اَحْمَدُ! هَلْ تَدْرى مَتى یَکُونُ الْعَبْدُ عابِدا؟قالَ لا یا رَبِّ.
قالَ: اِذا اجْتَمَعَ فیهِ سَبْعُ خِصالٍ: وَرَعٌ یَحْجُزُهُ عَنِ الْمَحارِمِ، وَ صَمْتٌ یَکُفُّهُ عَمّا لا یَعْنیهِ، وَ خَوْفٌ یَزدادُ کُلَّ یومٍ مِنْ بُکائِهِ، وَ حَیاءٌ یَسْتَحْیى مِنّى فىالْخَلاءِ، وَ اَکْلُ ما لا بُدَّ مِنْهُ وَ یُبْغِضُ الدُّنیا لِبُغْضى لَها وَ یُحِبُّ الأخْیارَ لِحُبّى ایّاهُم؛ (بحارالانوار، ج 74، ص 30.)
1.نخستین ویژگی عبد واقعی داشتن ورع و قدرت ترک گناه است و در روایات داریم که عابدترین مردم فردی است که بتواند ترک گناه کند و مدیریت نفس و خویشتنداری داشته باشد.
پرهیز از هرآنچه که خدا انسان را از آن منع نموده اصل مهمی است که باید موردتوجه قرار گیرد. اگر انسان از لذت گناه اجتناب کند، خداوند متعال بهتر از آن را نصیب آدمی میسازد.
2. دومین ویژگی قدرت سکوتی است که هر چیزی را به زبان خود جاری نکند بنابراین کنترل زبان و پرهیز از گفتن حرفهای بیربط و ناپسند نشانه بندگی است.
3.ترس از خدا و جاری شدن اشک از خوف خدا نشانه عبودیت است خداوند دو قطره را خیلی دوست دارد، یکی قطره خون شهید و دیگری قطره اشک از خوف خدا است.
4. چهارمین ویژگی عبد خدا حیا است به این صورت که انسان در خلوت از خدا بترسد و گناه را ترک کند؛
5.پنجم کنترل شکم است که هر چیز را نخورد زیرا بالاترین عبادت حلالخوری است.
6. ششمین ویژگی عبودیت این است که دنیا در نزد او محبوب نباشد بلکه وسیلهای برای آخرت باشد
7. هفتم اینکه همانطور که خداوند بندگان خوب و مؤمنش را دوست دارد او نیز بندگان خوب خدا را دوست داشته باشند.
